Agatha Christie

15 Eylül 1890 yılında doğdu. İngiliz yazar Christie, popüler edebiyatın en önemli isimlerinden biri ve dedektif Hercule tipinin yaratıcısıdı...

15 Eylül 1890 yılında doğdu. İngiliz yazar Christie, popüler edebiyatın en önemli isimlerinden biri ve dedektif Hercule tipinin yaratıcısıdır. Babası Frederick Alvah Millet, Agatha henüz küçük yaştayken öldü. Annesi tarafından evde eğitilen küçük kız, yalnız bir çocukluk geçirdi. Küçük yaşta öyküler yazmaya başladı. 16 yaşında, şan öğrenimi görmek üzere Paris’e yollandıysa da kısa sürede bundan vazgeçti. Ciddi anlamda ilk edebi denemeleri, duygusal konuları ele alan öyküler oldu. 1914’te Arvhibald Christie adlı bir doktorla evlendi ve yeniden Fransa’ya gitti. Oradayken vakit geçirmek üzere okuduğu dedektif öykülerinin daha iyilerini yazabileceğini düşünerek ilk polis romanı olan The Mysterous Affair at Styles’ı (Styles’daki Esrarengiz Olay) yazdı.

1928’de ilk kocasından boşanıp Max Mallowan’le evlendikten sonra birçok ülke gezip görme fırsatı bulan Christie’nin romanları 1930’larda çoğunlukla uluslararası mekânlarda geçmeye başladı. Hayranlarınca her kitabı beğenilmekle birlikte, Agatha Christie’nin edebi kaygılarla yazdığı bazı romanlar eleştirmenlerin de dikkatini çekti. Örneğin Roger Ackroyd Öldürüldü romanının anlatıcısı katilin kendisidir.

On Küçük Zenci ise polis romanının klasikleri arasındadır. Ölümünden sonra yayınlanan Son Perde ise, yazar ilk romanının geçtiği mekân olan Styles’daki eve döner ve cinayeti Harcule Poirot’ya işletir. Agatha Christie, İngiliz töre romanı geleneğinde yazığı polis romanları ile dünya edebiyatında kendine özgü bir yerin sahibi olmuştur.1976 yılında öldü.

Agatha Christie (Mary Clarissa) kitapları 100 milyondan fazla satmış olan İngiliz kadın polisiye romancısı ve oyun yazarıdır. 15 Eylül 1890’da Torquay’da doğdu. Annesinden ders alarak okula gitmeden evde öğrenim gördü. Birinci Dünyâ Savaşı sırasında hemşire olarak çalışırken polisiye romanlar yazmaya başladı.

İlk romanı Styles’teki Esrârengiz Vak’a’da ve Katil Kim adlı romanında kendini beğenmiş ünlü kahramanı Belçikalı dedektif Hercule Poirot’yu ortaya koydu. Poirot yaklaşık yirmi beş roman ve hikâyede yer aldı. Papaz Evinde Cinayet adlı romanda ise evde kalmış yaşlı kız Miss Jane Marple’yi kahraman olarak ortaya çıkardı. Agatha Christie ilk önemli başarısını Akroyd’un Katili ve Roger Akroyd Öldürüldü eserlerinde gösterdi. Sonraki 75 romanı en çok satan kitaplar listelerine geçti. Eserlerinin çoğu İngiltere ve ABD’de popüler dergilerde tefrika edildi. Oyunlarından Fare Kapanı aynı tiyatroda aralıksız 21 yıl sahnelenerek dünyâ rekoru kırdı. Savcının Şahidi adlı oyunu ise başka birçok eseri gibi başarılı bir biçimde sinemaya aktarıldı. Ayrıca Şark Ekspresinde Cinâyet, Nil Cinâyeti, Nil’de Ölüm gibi eserleri de sinemaya aktarılan eserlerindendir.

Agatha Christie, ilk kocası Albay Archibald Christie’den boşanıp Arkeolog Sir Max Mollowan’la evlendikten sonra Irak ve Suriye taraflarına arkeolojik gezilere katıldı. Mary West Maccot takma adıyla polisiye olmayan romantik romanlar da yazdı.

Agatha Christie 12 Ocak 1976’da İngiltere’nin Wallingford şehrinde öldü. Otobiyoğrafi adlı eseri ölümünden sonra yayımlandı.

Agatha Christie’nin Türkçede yayınlanan çok sayıdaki eserlerinden bâzıları şunlardır: 1) Üç Perdelik Cinâyet, 2) On Küçük Zenci, 3) Sıfıra Doğru, 4) Çarpık Ev, 5) Cenâze Merâsiminin Ardından, 6) Ve Ayna Kırıldı, 7) Filler de Hatırlar, 8) Uyuyan Ölüm.